(Ultra) Fijnstof

Gepubliceerd op 15 januari 2021 om 08:07

Ultrafijnstof: het RIVM heeft een eerste verkennend onderzoek naar de gezondheidsrisico's van ultrafijnstof uit de luchtvaart rond Schiphol uitgevoerd. Daarin zijn geen duidelijke aanwijzingen gevonden dat de gezondheidsrisico’s rond de luchthaven Schiphol afwijken van iets verder weg gelegen gebieden of elders in Nederland. Maar het rapport zegt ook dat in het verkennend onderzoek niet naar alle gezondheidsrisico’s is gekeken en dat effecten niet kunnen worden uitgesloten. En daarom is voorgesteld om aanvullend onderzoek te laten uitvoeren, ook omdat er wereldwijd nog onvoldoende bekend is over de gevolgen van blootstelling aan ultrafijnstof. Dat voorstel is door het ministerie van I&W overgenomen, omdat nog beter inzicht te krijgen in de mogelijke gevolgen van blootstelling aan ultrafijnstof

De reden dat het onderzoek enkele jaren duurt, komt omdat het RIVM nu nog onvoldoende gegevens heeft om verantwoorde conclusies te trekken. Om bijvoorbeeld iets over de chronische effecten van blootstelling aan ultrafijnstof te kunnen zeggen, is het nodig om gegevens te hebben over een bepaald aantal jaren. Het RIVM-onderzoek loopt nog. RIVM heeft Schiphol gekozen als onderzoeklocatie vanwege de twee eerdere onderzoeken rond Schiphol en het grote aantal vliegtuigbewegingen. In het rapport van het RIVM “Verkenning gezondheidsrisico’s ultrafijnstof luchtvaart rond Schiphol en voorstel vervolgonderzoek” kunnen niet zo maar geprojecteerd worden op MAA of andere regionale luchthavens mede omdat het aantal vliegbewegingen op Schiphol een veelvoud is t.o.v. de vliegbewegingen bij regionale luchthavens. Het RIVM concludeert dat “het is (…) niet aannemelijk dat een mogelijk effect van de UFP belasting rond regionale luchthavens een grote invloed zou hebben op het gemiddelde sterfterisico”.

 

Uit een luchtkwaliteitsonderzoek uit 2011 (Cauberg-Huygen) blijkt dat de bijdrage van het vliegend verkeer op de rand van de kern Ulestraten 1.0 µg/m3 NO2 is. De hoogste bijdrage buiten het luchthaventerrein is ca. 2 µg/m3. [achtergrondconcentratie = 18 – 20 µg/m3 | grenswaarde =  40 µg/m3]. Bijdrage vanwege vliegende verkeer is ca. 5 % van de totale concentratie nabij Ulestraten en 10% net buiten het luchthaventerrein. 

Ter vergelijking: oude houtkachels en open haarden kunnen lokaal voor een verhoging zorgen van 50 tot 80 µg/m3

 

Heb je het alleen over kooldioxide (CO2), dan geven cijfers van CBS aan dat de luchtvaart verantwoordelijk is voor 1,5% van de totale uitstoot door verkeer en vervoer. Bovenaan staat met ruim 76,5% het wegverkeer, zeevaart (15,3%), binnenvaart (5,9%) en dan luchtvaart met 1,9%. 

 

* Met fijnstof worden alle stofdeeltjes in de lucht bedoeld. Het is een verzamelnaam van deeltjes van verschillende grootte, tot maximaal 10 micrometer (µm) doorsnede. Deeltjes bestaand uit zwaveldioxide, stikstofoxiden en ammoniak vormen het grootste deel, ook elementair koolstof en koolstofverbindingen dragen bij aan fijnstof. Ultra fijnstof zijn de deeltjes tot maximaal 0,1 micrometer doorsnede (PM0,1)